Իտալիան գտնվում է Եվրոպայի հարավում՝ Ապենինյան թերակղզու և նրան հարող Սիցիլիա, Սարդինիա և այլ կղզիների վրա։ Նրա ափերը ողողում են Միջերկրական ծովի տաք ջրերը։ Երկրի գրեթե ողջ տարածքը զբաղեցնում են լեռները։ Հյուսիսում ձգվում են իտալական Ալպերի լեռնաշղթաները, որոնց գագաթները պատված են հավերժական ձյունով։ Երկրի տարածքի մեծ մասում ձմեռը մեղմ է, իսկ ամռանն էլ ուժեղ շոգեր չեն լինում։ Հարավում նույնիսկ ձմռանը ցուրտ չէ։
Իտալիան զարգացած արդյունաբերական երկիր է։ Նրա գործարաններն արտադրում են ավտոմոբիլներ, նավեր, էլեկտրատեխնիկական և քիմիական զանազան ապրանքներ։ Շատ գործարաններ ու ֆաբրիկաներ պատկանում են օտարերկրյա կապիտալիստներին։ Իտալիան ածխով ու երկաթի հանքաքարով աղքատ է, բայց նրա ընդերքում կան սնդիկ, ծծումբ և մարմար։ Երկրագործները մշակում են ցորեն, եգիպտացորեն, բրինձ, շաքարի ճակնդեղ, խաղող, նարնջենի, կիտրոնենի, ձիթենի։ Հողերի գրեթե կեսը պատկանում է կալվածատերերին, իսկ գյուղացիների մեծ մասը սակավահող է։ Ուստի, չկարողանալով գյուղում ապրուստ հայթայթել, նրանք ստիպված աշխատելու են մեկնում քաղաքներ։ Բայց քաղաքում էլ աշխատանք գտնելը խիստ դժվար է։ Շատ իտալացիներ աշխատանք գտնելու համար մեկնում են ուրիշ երկրներ։
Իտալիայի հնագույն քաղաքները իրենց ճարտարապետական հրաշագեղ հուշարձաններով ու արվեստի գանձարաններով հայտնի են ողջ աշխարհին։ Ամենախոշոր և հին քաղաքը մայրաքաղաքն է՝ Հռոմը, որտեղ պահպանվել են դեռևս մեր թվարկությունից առաջ կառուցված շենքեր՝ կիսավեր Կոլիզեումը, որը Հին Հռոմի ամենամեծ շինություններից է, հինավուրց տաճարներ և պալատներ։ Մի քանի փողոցներ ու հրապարակներ մնացել են ճիշտ այնպես, ինչպիսին էին շատ դարեր առաջ։ Այս ամենը տեսնելու համար Իտալիա են գալիս արտասահմանյան բազմաթիվ զբոսաշրջիկներ։ Ապենինյան թերակղզու արևելյան ափին է գտնվում Վենետիկը՝ նավահանգստային մի քաղաք, որը տեղավորված է 118 կղզիների վրա։ Այստեղ փողոցներին փոխարինում են ջրանցքները։ Դպրոց, խանութ կամ աշխատանքի գնալու համար պետք է նավակ նստել։ Առնո գետի ափին փռված է երկրի հնագույն և ամենագեղեցիկ քաղաքներից մեկը՝ Ֆլորենցիան։ Այստեղ ծնվել, ապրել կամ աշխատել են Իտալիային համաշխարհային հռչակ բերած աստղագետ Գալիլեյը, բանաստեղծներ Դանտեն ու Պետրարկան, գիտնական ու նկարիչ Լեոնարդո դա Վինչին, քանդակագործ ու նկարիչ Միքելանջելոն։ Նեապոլի ծոցի աղեղնաձև ափին տարածվել է գեղատեսիլ Նեապոլը, որը նավահանգստային քաղաք է և Իտալիայի արտաքին առևտրի կենտրոններից մեկը։ Նեապոլից ոչ հեռու՝ համանուն ծոցում , կա մի փոքրիկ կղզի ՝ Կապրին, ուր մի քանի տարի ապրել է Մ. Գորկին։ Նրան երկու անգամ այցելել է Վ. Ի. Լենինը։ Մինչև այսօր էլ պահպանվել են այն պատշգամբն ու աշխատասենյակը, որտեղ նրանք զրուցել են։
Հայերն Իտալիայում հաստատվել են 6-րդ դարից։ Նրանք այստեղ կառուցել են եկեղեցիներ, հիմնել դպրոցներ, զարկ տվել տպագրական գործին։ 1512 թ.-ին Հակոբ Մեղապարտը Վենետիկ քաղաքում տպագրել է առաջին հայերեն գիրքը։ 1717 թ.-ին նույն Վենետիկի մոտ գտնվող Սուրբ Ղազար կղզում հիմնադրվել է հայկական Մխիթարյան միաբանությունը, որն ակնառու դեր է կատարել հայ մշակույթի, հայագիտության զարգացման գործում։ Նրա վարժարանում են կրթություն ստացել հայ մշակույթի բազմաթիվ մեծանուն գործիչներ։ Այժմ էլ Իտալիայում կա շուրջ 2000 հայ, որոնք հիմնականում բնակվում են Միլան, Հռոմ, Վենետիկ, Ջենովա քաղաքներում։
Իսկ վերջում 10 հետաքրքիր փաստ Իտալիայի մասին.
1․ Ազգային դրոշի գույներն ունեն իրենց նշանակությունը. կանաչը հավատն է, կարմիրը՝սերը, իսկ սպիտակը՝ հույսը: Սակայն իտալացիներն այս ամենը կատակի են վերածել՝ դրոշի գույները ներկայացնելով հումորային տարբերակով. նրանք կարծում են, որ կարմիրը տոմատի մածուկն է, սպիտակը՝ մոցարելան, իսկ կանաչը՝ բազիլիկը: Այս երեք բաղադրիչները հայտնի իտալական <<Մարգարիտա>> պիցցայի հիմքն են։
2․ Ասում են, որ այս երկրում մանկատներ չկան: Այն երեխան, որը զրկվում է ծնողներից, շատ արագ նոր ընտանիք է ձեռք բերում:
3․ Հենց Իտալիայի տարածքում է գտնվում ամբողջ աշխարհի տեսարժան վայրերի 60%-ը:
4․ Իտալիան ամենաամուր ամուսնությունների երկիրն է: Հարց կառաջանա, թե այդ ինչպես: Պարզապես այստեղ ամուսնալուծությունների ընթացքը 3 տարի է տևում:
5․ Իտալերեն յուրաքանչյուր բառ ավարտվում է ձայնավորով:
6․ Իրական իտալական պիցցան թխում են փայտի վրա:
7․ Իտալիայում անօրինական է գիշերը լողափին գտնվելը: Դրա համար մինչև 1000 եվրո տույժ է նախատեսվում:
8․ Իտալացիները հյութեր գրեթե չեն խմում, դուք շատ ռեստորաններում չեք գտնի հյութ: Հիմնական ըմպելիքներն են ջուրը և գինին, երբեմն նաև գարեջուրը:
9․ Պետական համալսարաններ ընդունվելիս իտալացիները քննություն չեն հանձնում. բոլորն ընդունվում են անխտիր:
10․ Եթե սրճարանում սուրճը պատվիրում են անգլերենով, ապա այն կարող է 2 անգամ թանկ գնով մատուցվել:
Մեկնաբանություններ